อำนาจทางกฎหมายของแผนที่เขตแดนในกฎหมายระหว่างประเทศ

ผู้เขียน

  • เพชรณพัฒน์ ศรีวุทธิยประภา สำนักวิชานิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง ผู้เขียน

คำสำคัญ:

เส้นเขตแดนและพรมแดน, กฎหมายระหว่างประเทศ, การปักปันเขตแดน, ข้อพิพาทเกี่ยวด้วยเส้นเขตแดน

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

แผนที่เขตแดนมีบทบาทสำคัญ หากแต่เป็นบทบาทที่มักถูกโต้แย้งได้ในกฎหมายระหว่างประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งความสอดคล้องต้องกันกับการกำหนดเขตแดน การปักปัน และในการวินิจฉัยข้อพิพาทเกี่ยวกับอธิปไตยเหนือดินแดน บทความนี้ศึกษาพัฒนาการของสถานะทางกฎหมายของแผนที่เขตแดนผ่านการวิเคราะห์เชิงหลักการและแนวคำพิพากษาของศาลระหว่างประเทศ แม้แผนที่จะมิใช่สนธิสัญญาในตัวมันเอง แต่ก็อาจก่อให้เกิดพันธะผูกพันได้ หากแผนที่ดังกล่าวถูกผนวกเป็นส่วนหนึ่งของสนธิสัญญา ได้รับการรับรองในฐานะจารีตประเพณีระหว่างประเทศ หรือเป็นผลจากการกระทำฝ่ายเดียวของรัฐ ในกระบวนการพิจารณาของศาลและอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศแผนที่มักถูกใช้เป็นหลักฐานในการพิสูจน์สิทธิในอธิปไตยเหนือดินแดน อย่างไรก็ตาม น้ำหนักทางกฎหมายของแผนที่ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ เช่น แหล่งที่มา ความถูกต้อง ความสอดคล้องกับบริบท และการยอมรับหรือการเพิกเฉยของรัฐคู่พิพาท แนวคำพิพากษาในคดีสำคัญต่าง ๆ เช่น คดีปราสาทพระวิหาร (กัมพูชา-ไทย) คดีเขตแดนระหว่างบูร์กินาฟาโซกับมาลี และคดีเกาะลีกีตันกับเกาะสิปาดัน (อินโดนีเซีย-มาเลเซีย) สะท้อนให้เห็นว่า แผนที่อาจมีคุณค่าทางพยานหลักฐานอย่างมีนัยสำคัญและบางครั้งอาจมีบทบาทชี้ขาดในการระงับข้อพิพาทเขตแดนระหว่างประเทศ

การอ้างอิง

Alec McEwen, The Demarcation and Maintenance of International Boundaries, A paper prepared for the Canadian Commissions of the Canada/United States International Boundary Commission, (July 2002).

Charles Rousseau, Droit international public, Tome II, (1974).

Draft Article on the Law of Treaties with Commentary adopted by the International Law Commission at its 18th Session, Yearbook of International Law Commission, vol.II., 1966.

Durward Victor Sandifer, Evidence before International Tribunals, 2d edition, (Charlottesville: University Press of Virginia, 1975).

Francis Harry Hinsley, Sovereignty, 2nd edition, (Cambridge: Cambridge University Press, 1986).

Guenter Weissberg, Maps as Evidence in International Boundary Disputes: A Reappraisal, The American Journal of International Law, Vol. 57, No. 4, (1963).

Hersch Lauterpacht, Oppenheim’s International law, Vol. I, Longmans, Green and Co., (1985).

Hyung K. Lee, Mapping the Law of Legalizing Maps: The Implications of the Emerging Rule on Map Evidence in International Law, Washington International Law Journal, Volume 14 Number 1, (2005).

John Robert Victor Prescott, The Geography of Frontiers and Boundaries, (London: Hutchinson University Library, 1965).

Keith Highet, Evidence, the Court, and the Nicaragua Case, The American Journal of International Law, Vol. 81, No. 1, (1987).

Lassa Francis Lawrence Oppenheim, International Law, Stevens & Sons Ltd, London, (1945).

Malcom Anderson, Frontiers: Territory and State Formation in the Mordern World. (1997).

Omar Abubakar Bakhashab, The Legal Concept of International Boundary, JKAU: Econ. & Adm., Vol. 9.

Ronald Clive Fawcett, Frontier, A Study in Political Geography, Collins, London, (1961).

Sir Edward Hertslet, Map of Africa by Treaty, Vol. 1-3, (1896).

Sir Henry McMahon, International Boundaries, in Journal of the Royal Society of Arts, vol. 84.

Sir Thomas Holdich, Political Boundaries, in Scot. Geo. Mag. vol. 32, (1916).

Stephen Jones, Boundary-Making, London, (1945).

Stephen Jones, The Description of International Boundaries, in Annual Association of American Geography. vol. 33, (1943).

U.N., Report of International Arbitral Awards, vol. II.

Vesnitch, M. L, International Law, Stevens & Sons, London, (1969).

กรมสนธิสัญญาและกฎหมาย, ประวัติศาสตร์ของการเจรจาในการขึ้นทะเบียนปราสาทพระวิหารเป็นมรดกโลกของยูเนสโก, พฤศจิกายน 2554.

กรมสนธิสัญญาและกฎหมาย, รายการเอกสาร เรื่อง ผลการกระประชุมคณะกรรมาธิการเขตแดนร่วมไทย-กัมพูชา (Joint Boundary Commission-JBC), สิงหาคม 2553.

กระทรวงการต่างประเทศ, ข้อมูลที่ประชาชนไทยควรทราบเกี่ยวกับกรณีปราสาทพระวิหารและการเจรจาเขตแดนไทย-กัมพูชา, 2554.

กระทรวงการต่างประเทศ, คำพิพากษาศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน ค.ศ. 2013 ฉบับภาษาอังกฤษพร้อมคำแปลภาษาไทย, พิมพ์ครั้งที่ 1, กรกฎาคม 2557.

กองจดหมายเหตุแห่งชาติ ร. 5 ฝ.20/36 พระยาศรีสหเทพ (ปลัดทูลฉลองกระทรวงมหาดไทย) – กรมหมื่นสมมติอมรพันธ์ ไปรเวต ที่ 3496/3435 1 มกราคม ห 1907.

กองจดหมายเหตุแห่งชาติ, ร.5 ฝ. 19/7 พระยาสุริยานุวัตร-กรมหลวงเทวะวงศ์วโรปการ ที่ 85/907, 30 มิถุนายน 1904.

กองบรรณสาร, กระทรวงการต่างประเทศ แฟ้ม 2.6 ม้วน 5 H.E. Phya Suriya-H.R.E.Prince.Devawongse, Tel.Paris 21st May 1903.

จดหมายเหตุ ร.ศ. 1225 เลขที่ 58 เจ้าพระยาพระคลัง-อัศมิรัล เดลานิเย 22 กันยายน 1863.

จดหมายเหตุ รัชกาลที่ 4 จ.ศ. 1226 เลขที่ 127 ร.4-องค์นโรดม 7ฯ5 15 เมษายน 1863.

จดหมายเหตุ รัชกาลที่ 4 จ.ศ. 1226 เลขที่ 127 ร.4-องค์นโรดม ม.ว.ป. ราว 15 - เมษายน 1865.

จันตรี สินศุภฤกษ์, กรณีพิพาทปราสาทพระวิหาร:บริบททางกฎหมายและการเมือง, พิมพ์ครั้งที่ 1, (นิติธรรม: กรุงเทพฯ, 2557).

ชาญวิทย์ เกษตรศิริ, ประมวลสนธิสัญญา อนุสัญญา ความตกลง บันทึกความเข้าใจ และแผนที่ ระหว่างสยามประเทศไทยกับประเทศอาเซียนเพื่อนบ้าน : กัมพูชา-ลาว-พม่า-มาเลเซีย, พิมพ์ครั้งที่ 1, (มูลนิธิโครงการตำรางสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์: กรุงเทพฯ, 2554).

ดิเรก ชัยนาม, ไทยกับสงครามโลกครั้งที่ 2, (นนทบุรี : ศรีปัญญา,2549).

บวรศักดิ์ อุวรรณโณ, แฉเอกสารลับที่สุด ปราสาทพระวิหาร พ.ศ. 2505-2551, พิมพ์ครั้งที่ 2, (มติชน: กรุงเทพ, 2551).

ประสิทธิ์ ปิวาวัฒนาพาณิชย์, ศาลโลก-ศาลประจำอนุญาโตตุลาการกับข้อพิพาทระหว่างประเทศ, พิมพ์ครั้งที่ 1, (มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์: กรุงเทพฯ, 2554).

พวงทอง ภวัครพันธุ์ ไอดา อรุณวงศ์ พงษ์เลิศ พงษ์วนานต์ (แปล), ธงชัย วินิจกุล, กำเนิดสยามจากแผนที่ประวัติศาสตร์ภูมิกายาขิงชาติ, พิมพ์ครั้งที่ 1, (ภาพพิมพ์: กรุงเทพฯ, 2556).

เพชรณพัฒน์ ศรีวุทธิยประภา, หลักกฎหมายสนธิสัญญาตามอนุสัญญาเวียนนาว่าด้วยกฎหมายสนธิสัญญา, (โรงพิมพ์เดือนตุลา: กรุงเทพฯ, 2560).

เพ็ญศรี ดุ๊ก, การฟื้นฟูทางพรราชไมตรีและสัมพันธภาพทางการทูตระหว่างไทยและฝรั่งเศสในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมมเกล้าเจ้าอยู่หัว (พ.ศ. 2399-2410).

มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, เอกสารการสอนชุดวิชากฎหมายระหว่างประเทศ, พิมพ์ครั้งที่ 17, (กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, 2558).

โรม บุนนาค, เขาพระวิหาร ไทยเสียดินแดนครั้งสุดท้าย, (กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ สยามบันทึก, 2551).

สุวิทย์ ธีรศาสวัต, เบื้องลึกการเสียดินแดนและปัญหาปราสาทพระวิหาร จาก ร.ศ. 112 ถึงปัจจุบัน, (พิมพ์ดีจำกัด: กรุงเทพฯ, 2553).

อัครพงศ์ ค่ำคูน, เขตแดนสยามประเทศไทย-มาเลเซีย-พม่า-ลาว-กัมพูชา, พิมพ์ครั้งที่ 1, (กรุงเทพฯ: Dream Catcher Graphic Co., ltd, 2554).

อัครพงษ์ ค่ำคูณ, เขตแดน พรมแดนและชายแดนระหว่างประเทศไทย-กัมพูชา, พิมพ์ครั้งที่ 1, (มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์: กรุงเทพฯ, 2556).

การดาวน์โหลด

ตีพิมพ์แล้ว

2025-08-19

ฉบับ

ส่วน

บทความวิชาการ